İlkokul ve Ortaokulda Farklı Branşlarda Çalışan Öğretmenlerin “Beden Eğitimi” ve “Spor” Kavramlarına İlişkin Metaforları

ÖZ

Bu çalışmanın amacı, ilkokul ile orta okullarda farklı branşlarda çalışan, çocuk eğitiminde deneyimli ve konunun uzmanı olan öğretmenlerin; “beden eğitimi” ve “spor” kavramları hakkındaki görüşlerini metafor yoluyla belirlemektir. Araştırma nitel tarama modelinde olup, uygulaması 2015-2016 öğretim yılında Kocaeli İzmit Merkez İlçede gerçekleştirilmiştir. Bu amaçla Kocaeli İli İzmit İlçesinde bulunan okullardan tesadüfi yöntemle seçilen ve gönüllülük ilkesine uygun olarak araştırmaya katılan 424 öğretmenin doldurduğu anket bilgileri incelendiğinde; anketleri eksiksiz tamamlayan toplam 348 öğretmenin formu çalışma kapsamına alınmıştır. Çalışma kapsamına alınan öğretmenlerin kişisel özelliklerinin yanı sıra, “beden eğitimi” ve “spor” kavramları konusunda geliştirdikleri metaforlar belirlenmiş ve çalıştıkları branşlar açısından değerlendirilmiştir. Verilerin çözümlenmesinde betimsel çözümleme tekniği kullanılmış, elde edilen veriler sayısallaştırılarak sunulmuştur. İlkokul ve ortaokul kademelerinde farklı branşlarda çalışan öğretmenlerin geliştirdikleri metaforlar incelendiğinde; “beden eğitimi” kavramı; en çok “temel ihtiyaç-yaşam kaynağı”, sonrasında “olumlu pozitif duygu”, ardından da “psikolojik kazanım- iyi oluş” kategorisinde yer alan metaforlarla ilişkilendirerek açıkladıkları belirlenmiştir. “Spor” kavramını ise; en fazla “temel ihtiyaç-yaşam kaynağı”, ardından “sağlık-şifa kaynağı”, ardından da “olumlu pozitif duygu” kategorisinde yer alan metaforlarla daha fazla ilişkilendirerek açıkladıkları görülmüştür.

Sonuç olarak; farklı branşlarda çalışan deneyimli öğretmenlerin; eğitim müfredatında henüz etkili ve kalıcı bir sisteme oturtulamayan “beden eğitimi ve spor dersinin” başlıklarını oluşturan “beden eğitimi” ve “spor” kavramlarının; temel bir ihtiyaç olduğu, fiziksel ve psikolojik sağlık kazanımında önemli bir yeri olduğu yönündeki düşünceleri metafor yoluyla ortaya konulmuştur. Bu sonuçlardan hareketle okullarda “beden eğitimi” ve “spor” uygulamalarını içeren beden eğitimi ve spor dersini veren eğitimcilerin mesleki eğitimlerinin bu açıdan güçlendirilmesi önerisi uygun görülmüştür.