Öğrencilerin Fen Okuryazarlığı Performanslarının Aşamalı Doğrusal Modelleme ile İncelenmesi: PISA 2015 Türkiye ve Singapur Karşılaştırması

ÖZ

Bu araştırma ile Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı (Programme for International Student Assessment-PISA) 2015 uygulamasında yer alan doğrudan fene yönelik değişkenlerin, öğrencilerin fen okuryazarlığı performanslarını yordama durumlarının uygulamaya katılan Türkiye ve Singapur örneklemleri üzerinde incelenmesi ve iki ülke örneklemi bakımından benzerlik ve farklılıkların belirlenmesi amaçlanmaktadır. Araştırmanın modeli ilişkisel tarama modelidir. Araştırma örneklemi, Türkiye örnekleminden 4643, Singapur örnekleminden 5037 olmak üzere toplam 9680 onbeş yaş grubu öğrenciden oluşmaktadır. Bununla birlikte Türkiye‘den 177, Singapur’dan 163 okul araştırma kapsamında incelenmiştir. Araştırmada okul ve öğrenci düzeyinde değişkenler bir arada yer aldığından hiyerarşik verilere uygun olan Aşamalı Doğrusal Modelleme (Hierarchical Linear Modeling-HLM) istatistik tekniği kullanılmıştır. Çalışmadan elde edilen bulgulara göre fen okuryazarlığı performansı her iki ülke için de okullar arasında anlamlı bir şekilde farklılaşmaktadır. Bununla birlikte öğrencilerin fen okuryazarlığı puanlarındaki farklılığın Türkiye için yaklaşık %52'si, Singapur için %34'ü okullar arası farklılıktan kaynaklanmaktadır. Öğrenci düzeyinde fene yönelik ilgi, araştırmaya dayalı fen öğretimi ve öğrenme uygulamaları, fen dersinde öğretmen desteği, fen özyeterliliği, öğretmen odaklı fen öğretimi değişkenleri ve okul düzeyinde fen öğretmeni oranı her iki ülke için de fen okuryazarlığının anlamlı bir yordayıcısı olarak belirlenmiştir. Bununla birlikte Türkiye için yalnızca fenden keyif alma değişkeni, Singapur için ise fen dersinde disiplin iklimi değişkeni fen okuryazarlığının anlamlı bir yordayıcısıdır. Okul düzeyi değişkenlerinden 4 yıl ve üzeri eğitim almış fen öğretmeni oranı ise her iki ülke için fen okuryazarlığı performansının anlamlı bir yordayıcısı olmadığı ortaya konulmuştur.