Okul Öncesi Kaynaştırma Sınıflarının Kalitesi: Yordayıcı Değişkenler

ÖZ

Okul öncesi dönemde kaynaştırma son yıllarda daha fazla dikkati çeken ve alanyazında sıklıkla ele alınan bir konudur. Alanyazında okul öncesi kaynaştırma ile ilgili öğretmenler, normal gelişen çocuklar ve özel gereksinimli çocuklar ile yapılan araştırmaların yanı sıra; kaynaştırma uygulamalarının nasıl daha etkili hale getirilebileceğini ve hangi değişkenlerin okul öncesi kaynaştırmanın kalitesini etkilediğini ortaya koymayı amaçlayan çalışmalar bulunmaktadır. Son yıllarda okul öncesi kaynaştırmada “kalite” kavramı alanyazında güncel bir konu olarak ele alınmaktadır. Kaynaştırmanın kalitesi süreç kalitesi, yapısal kalite ve genel kalite boyutlarında değerlendirilmekte ve öğretmenlerin eğitimi ve mesleki deneyimi, öğretmen-çocuk oranı ve öğretmenlerin kaynaştırma uygulamaları konusundaki bilgisi gibi faktörlerden etkilenmektedir. Korelasyonel tarama modelinin kullanıldığı bu araştırmanın amacı, okul öncesi kaynaştırma sınıflarının kalitesini yordayan değişkenleri ortaya koymaktır. Öğretmen Bilgi Formu, Öğrenci-Öğretmen İlişki Ölçeği, Kaynaştırmaya İlişkin Görüşler Ölçeği ve Yeterlik İndeksi kullanılarak 47 okul öncesi öğretmenden veri toplanmış; ayrıca üçüncü araştırmacı Kaynaştırma Sınıf Profili’ni kullanarak sınıfların kalitesini değerlendirmiştir. Tüm değişkenlerin kaliteye ilişkin yordayıcılığını test etmek için stepwise regresyon modeli kullanılmıştır. Analizler sonucunda, öğretmenlerin kaynaştırmaya ilişkin görüşleri, kaynaştırma konusunda eğitim almaları ve öğrencileriyle ilişkilerinin okul öncesi kaynaştırma sınıflarının genel kalitesini yordadığı görülmüştür. Araştırma sonuçları mevcut alanyazın çerçevesinde tartışılmış ve ileri araştırmalara yönelik öneriler sunulmuştur.