Ortaöğretim Öğrencilerinin Karar Alma Mekanizmalarına Katılımlarının Toplumsal Cinsiyet Açısından İncelenmesi

ÖZ

Bu araştırmada, ortaöğretim okullarındaki karar alma mekanizmalarına katılımda kız ve erkek öğrencilerin dağılımı ve bu dağılıma yol açan nedenlerde toplumsal cinsiyetin etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada karma yöntem desenlerinden ‘sıralı açıklayıcı desen’ kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma gruplarını 2016-2017 eğitim-öğretim yılında Türkiye’de bir il merkezinde bulunan karma eğitim yapan ortaöğretim kurumlarındaki öğrenciler oluşturmuştur. Nicel verilerin toplanmasında ‘Karar Alma Mekanizmaları Formu’ kullanılmış ve bu formdan elde edilen verilerin analizinde betimsel istatistiklerden frekans ve yüzde kullanılmıştır. Nitel verilerin toplanması amacıyla ‘Seçilen Anketi’ ve ‘Seçmen Anketi’ geliştirilmiştir. Bu anketlerden elde edilen verilerin analizinde betimsel analiz kullanılmıştır. Araştırma sonucunda; öğrencilerin karar alma mekanizmalarına katılmada yeterli isteğe sahip olmadıkları, hem aday olmada hem de başkan/yardımcı/temsilci olmada kız öğrenci sayılarının daha az olduğu, karar alma mekanizmalarında temsil düzeyi arttıkça kız öğrenci oranlarının azaldığı ve okullarda temsilci belirlenmesinde demokratik seçim ilkelerine uymada sorunlar yaşandığı tespit edilmiştir. Araştırmanın nitel sonuçları incelendiğinde; öğrencilerin temsilci olma amaçları demokratik değerlerle örtüşmemektedir. Erkek öğrenciler hemcinslerini tercih etme eğilimindedirler. Kız öğrenciler hem aday olma hem de görevlerini yapma sürecinde cinsiyetlerinden dolayı olumsuzluk yaşamaktadırlar. Çoğunlukla kız öğrenciler olmak üzere öğrenciler, propaganda yapmamakta ve demokratik propaganda yöntemlerini kullanmamaktadırlar. Öğrenciler, kadınların karar alma mekanizmalarına katılımı konusunda toplumsal cinsiyet kalıp yargılarına sahiptirler. Kız öğrenciler seçimlerde hemcinslerini destekleyerek ataerkil düşünce yapısını yıkmayı amaçlamaktadırlar.