Ebeveyn Tutumları, Davranış Problemleri ve Okula Hazır Bulunuşluk Arasındaki İlişkinin Öz-Düzenlemenin Aracılık Rolü ile İncelenmesi

ÖZ

Bu araştırmanın amacı, ebeveyn tutumları, çocuklarda görülen davranış problemleri, çocukların öz- düzenleme becerileri ve okul hazır bulunuşlukları arasındaki doğrudan ve dolaylı ilişkileri incelemektedir. Araştırma kapsamında, çocukların öz-düzenleme becerilerinin; ebeveyn tutumları ile okula hazır bulunuşlukları arasındaki ve çocuklarda görülen davranış problemleri ile okula hazır bulunuşlukları arasındaki aracı rolü araştırılmıştır. Araştırmanın verileri, 2015-2016 eğitim-öğretim yılında Burdur İli, Merkez ilçesinde MEB’e bağlı bağımsız anaokullarına devam eden 66-72 aylık 140 çocuk, bu çocukların ebeveynleri ve okul öncesi kurumlarda çalışan 8 öğretmenden elde edilmiştir. Elde edilen veriler PROCESS makro ile analiz edilmiş, regresyon modellerindeki doğrudan ve dolaylı yol katsayıları bootstrap analizine tabi tutulmuştur. Araştırmanın sonucunda, ebeveyn tutumlarının çocukların okula hazır bulunuşluğunu anlamlı bir şekilde yordamadığı belirlenmiştir. Çocukların öz-düzenleme becerilerinden dikkat-dürtü kontrol becerileri, çocukların endişeli/ağlamaklı olma davranışı ile okula hazır bulunuşlukları arasında bütünleyici aracılık rolü; çocukların kavgacı/saldırgan olma ve aşırı hareketli/dikkatsiz olma davranışları ile okula hazır bulunuşlukları arasında ise sadece dolaylı aracılık rolünde olduğu sonucunda ulaşılmıştır. Araştırma sonuçları çocukların endişeli/ağlamaklı olma davranışının dikkat-dürtü kontrol becerilerini negatif yönlü yordadığı, çocukların dikkat-dürtü kontrol becerilerinin de çocukların okula hazır bulunuşluklarını pozitif yönlü yordadığını göstermektedir. Araştırmanın bulguları okula hazır bulunuşluk modeli kapsamında tartışılmış ve sonuçlar doğrultusunda önerilerde bulunulmuştur.