Lisede Okuyan Öğrencilerin Yalnızlık Durumlarına Etki Eden Değişkenlerin İncelenmesi

ÖZ

Yalnızlık, tüm insanlık için her zaman var olan ve gelecekte de var olacak bir süreçtir. Ölüm, ayrılık gibi yaşam deneyimlerine ek olarak, dünyanın geçirdiği dönüşüm içerisinde, her birey yalnızlıkla tanışmaktadır. Elbette pek çok farklı etken yalnızlığa neden olmaktadır. Bu çalışma kapsamında lisede okuyan 434 öğrenci ile görüşülmüş ve oluşturulan görüşme formu ile UCLA Yalnızlık Ölçeği uygulanmıştır. Araştırmada öğrencilerin yalnızlık durumları, sosyodemografik özellikler ve sosyal destek ve okul sosyal hizmeti açısından ortaya konmaktadır. Okul sosyal hizmeti, okullarda meydana gelen problemlerin çözümünde önemli bir role sahiptir. Araştırmanın temel bulgularını özetlemek gerekirse, cinsiyet açısından, erkekler kızlardan daha yalnız; annenin eğitim düzeyi açısında anneleri üniversite mezunu olan öğrencilerin yalnızlık düzeyleri diğerlerinden daha az; babanın eğitim düzeyi açısından, babası üniversite mezunu olan öğrencilerin yalnızlık düzeyleri diğerlerinden daha az; kardeş sayısı açısından, kardeş sayısı fazla olan öğrencilerin yalnızlık düzeyi daha fazla; gelir durumu açısından, gelir durumu yüksek olan öğrencilerin yalnızlık düzeyleri diğerlerinden daha düşüktür. Ayrıca kentte yaşama durumlarına göre, uzun süre kentte yaşayan öğrencilerin yalnızlık düzeyleri diğerlerine göre daha azdır. Sonuçlar, sosyal destek açısından özetlenecek olursa, verilerde bütün sosyal destek alt boyutlarını kapsayacak biçimde benzer bir örüntü olduğu tespit edilmiştir. Alt boyutlar tek tek ele alındığında, empatik sosyal desteğe sahip olan öğrencilerin yalnızlık puanı ortalamaları, bu tür desteğe sahip olmayan öğrencilere göre daha düşük, benzer şekilde bilgilendirici sosyal desteği sahip olan öğrencilerin yalnızlık puanı ortalamaları, bu tür desteğe sahip olmayan öğrencilere göre daha düşük bulunmuştur. Maddi sosyal desteği olan öğrencilerin yalnızlık puanı ortalamalarının, bu tür desteğe sahip olmayan öğrencilere göre daha yüksek olduğu  saptanmıştır. Araçsal sosyal destek açısından bakıldığında, bu tür desteği olan öğrencilerin yalnızlık puan ortalamalarının bu tür desteğe sahip olmayan öğrencilere göre daha düşük olduğu görülmektedir. Güvence veren sosyal desteği olan öğrencilerin yalnızlık puanı ortalamalarının, bu tür desteğe sahip olmayan öğrencilere göre daha düşük olduğu saptanmıştır. Son olarak, herhangi bir türde sosyal desteğe sahip olan öğrencilerin yalnızlık puanı ortalamalarının, herhangi bir türde sosyal desteğe sahip olmayan öğrencilere göre daha düşük olduğu belirlenmiştir. Bütün sosyal destek alt boyutlarında, yalnızlık ölçeğine ilişkin olarak gruplar arasındaki ortalama puan farkı, t-testi kullanılarak analiz edilmiş ve sonuçların istatistiksel olarak anlamlı olduğu tespit edilmiştir.