ÖZ
Bu çalışmanın amacı, araştırma-sorgulama temelli aktiviteler boyunca kullanılan Yaparak Yazarak Bilim Öğrenimi (YYBÖ) yaklaşımının öğrencilerin fen başarıları üzerine etkisini ve öğrencilerin hem yaklaşıma hem de fen ve teknoloji dersine yönelik tutumlarına etkisini araştırmaktır. Yarı deneysel olarak dizayn edilen bu çalışmada ön-son test, yarı- yapılandırılmış görüşmeler ve kalıcılık testi kullanılmıştır. Çalışma Erzurum İli’nde Milli Eğitim’e bağlı bir ilköğretim okulunda bir öğretmenle öğrenim gören üç farklı 6. sınıf ile 2006–2007 eğitim-öğretim yılı bahar yarıyılında yürütülmüştür. Bu sınıflardan biri kontrol, ikisi ise uygulama grubu olarak uygulamaya başlamadan önce rasgele seçilmiştir. Kontrol grubu öğrencileri, geleneksel yaklaşım olarak ifade edilen; öğretmenin anlatıcı konumda olup bilgiyi direkt verdiği, öğrencinin dinleyici konumda olduğu, zaman zaman öğretmenin sorularına yanıt verdiği, kitaptan konunun takip edildiği ve bireysel aktivite olarak ise bölüm sonu sorularının çözüldüğü ortamda öğrenim görmüşlerdir. Uygulama gruplarından biri ünite boyunca araştırma-sorgulama temelli aktiviteler ile ilgilenmiş ve her aktivite için YYBÖ kullanmıştır. Diğer uygulama grubu ise ilk uygulama grubunun yaptıklarına ilaveten YYBÖ içerisinde hazırladıkları raporlar için özdeğerlendirme yapmışlardır. Çalışmada, 16 çoktan seçmeli ve 8 kavram sorusundan oluşan test ön ve sontest ve uygulamadan 8 ay sonra kalıcılık testi olarak uygulanmıştır. Testin Cronbach’s Alpha güvenilirlik katsayısı .74 olarak belirlenmiştir. Uygulamanın nitel değerlendirilmesi için 6 öğrenci kontrol grubundan ve 16 öğrenci uygulama gruplarından seçilerek görüşme yapılmıştır. Öntest sonuçlarının analizi, gruplar arasında uygulamaya başlamadan önce ünite tabanlı fen başarısı bakımından anlamlı bir farkın olmadığını göstermiştir. Sontest ve kalıcılık testi analizleri ise fen başarısı bakımından uygulama ve kontrol grubu arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farkın uygulama grupları lehine olduğunu göstermiştir. Çalışma sonunda yapılan görüşmeler istatistiki bulguları desteklemiştir.
ANAHTAR KELİMELER
YYBÖ, öğrenme amaçlı yazma, argümantasyon, araştırma-sorgulama