Bir İlköğretim Okulundaki Zorba, Kurban, Zorba/Kurban ve Kontrol Gruplarının Davranış Özellikleri ve Hoşlanılma Düzeyleri

ÖZ

Bu araştırmanın amacı; zorba, kurban, zorba/kurban ve kontrol olarak tanımlanan dört grup öğrencinin arkadaşları tarafından değerlendirilen davranış özellikleri ve hoşlanılma düzeyleri arasındaki farklılıkları incelemektir. Araştırmanın örneklemini ilkokul dördüncü sınıfa devam eden 140 (70 erkek, 70 kız) öğrenci oluşturmuştur. Araştırmada üç ayrı atama yöntemi kullanılmıştır. Bunlar, öğrencileri dört zorbalık grubuna (zorba, kurban, zorba/kurban ve kontrol) atama, altı davranış kategorisine (“işbirliği yapar”, “rahatsız eder”, “utanır”, “kavgaları başlatır”, “yardım arar” ve “liderlik yapar”) atama ve üç hoşlanılma düzeyine (“çok sevilen”, “sevilen” ve “az sevilen”) atamadır. Davranış puanları ve hoşlanılma puanlarına uygulanan iki ayrı tek yönlü MANOVA sonuçları, zorbalık gruplan temel etkisinin anlamlı olduğunu göstermiştir. Davranış özellikleri ile ilgili bulgular, zorbalık grupları arasında “işbirliği yapar”, “rahatsız eder”, “utanır” ve “kavgalar başlatır” puanlar yönünden anlamlı farklılıklar olduğunu; hoşlanılma puanlan açısından ise kontrol grubundaki öğrencilerin “çok sevilen” ve “az sevilen” puanlarının her ikisinin de zorba ve zorba/kurbanların puanlarından anlamlı düzeyde farklı olduğunu ortaya çıkarmıştır. Bulgular, diğer araştırma sonuçlarının ışığında tartışılmıştır.