Üniversite Öğrencilerinde Yaşam Yönelimi

ÖZ

Bu çalışmada üniversite öğrencilerinin yalnızlık düzeylerinin, beden imgelerinin, akademik başarılarının ve sınıf, fakülte, cinsiyet, yaş değişkenlerinin yaşam yönelimi düzeylerini yordayıp yordamadığı incelenmiştir. Araştırma, Mersin Üniversitesi’nin dört fakültesinden seçilen 214 kız ve 213 erkek, toplam 427 öğrenci ile yapılmıştır. (134 kişi Eğitim Fakültesi, 150 kişi Fen-Edebiyat Fakültesi, 52 kişi Mühendislik Fakültesi ve 91 kişi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi öğrencisi; 120 birinci sınıf, 144 ikinci sınıf, 128 üçüncü sınıf ve 35 dördüncü sınıf). Araştırma grubunun yaş ortalaması 21.26 ve standart sapması 2.17’dir (17 ile 33 arasında değişmektedir). Yaşam yönelimi ile ilgili veriler Scheier ve Carver (1987) tarafından geliştirilen ve Aydın ve Tezer (1991) tarafından Türkçe’ye uyarlanan Yaşam Yönelimi Testi ile, Yalnızlıkla ilgili veriler, Russel, Peplau ve Ferguson (1978) tarafından geliştirilen ve Demir (1989) tarafından Türkçe’ye uyarlanan UCLA yalnızlık Ölçeği ile, beden imgesi ile ilgili veriler ise Offer, Ostrov, Howard ve Atkinson (1989) tarafından geliştirilen ve Şahin (1993) tarafından Türkçeye uyarlanan Offer Benlik İmgesi Ölçeği, beden imgesi alt ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Öğrencilerin yalnızlık düzeyleri, beden imgesi, sınıf, fakülte, cinsiyet, yaş ve akademik başarılarının yaşam yönelimi düzeylerini yordayıp yordamadığını incelemek amacıyla aşamalı çoklu doğrusal regresyon analizi yapılmıştır. Bu analizin sonucunda üç ayrı anlamlı model elde edilmiştir [beden imgesi (F=70.595; sd=399;1, p=0.000),  cinsiyet (F=38.272: sd=399;2, p=0.000) ve sınıf (F=27.271, sd=399;3, p=0.000)]. Beden imgesi yaşam yönelimindeki değişimin %15.1’ini yordarken, bunu sırasıyla % 1.1 ile cinsiyet, % 0.9 ile sınıf izlemektedir. Beden imgesi olumlu yönde arttıkça yaşam yönelimi puanları artmaktadır (t=8.402; p=.000). Ayrıca, kızların yaşam yönelimi puanları erkeklerden daha yüksektir (t=-2.156; p=.02) ve sınıf seviyesi arttıkça yaşam yönelimi puanları azalmaktadır. Fakülte, yaş, akademik başarı ve yalnızlığın, yaşam yönelimini yordamadığı gözlenmiştir. Bulgular, cinsiyetler arası farklılaşma ve eğitim sürecinin davranışlara etkisi yönünden tartışılmıştır.