Ortaöğretim Okullarına Önerilen 100 Temel Eser’deki Romanlarda İnsan Hakları Üzerine Bir Çözümleme

ÖZ

Dil ve edebiyat dersleri, insan hakları eğitimine katkı sağlamada doğası gereği en etkili derslerdendir. Bu derslerde, öğrenciler Türk ve dünya edebiyatının seçkin yapıtlarıyla da buluşturulur. Bu çalışmanın amacı, ortaöğretim kurumlarındaki Türk Edebiyatı ile Dil ve Anlatım derslerinde öğrencilere okuması için önerilen 100 Temel Eser listesindeki yerli romanlarda insan hakları konusuna yer verilme düzeyini ortaya koymaktır. Çalışmanın veri kaynağını, 100 Temel Eser listesindeki yerli romanların tümü (otuz roman) oluşturmuştur. Bu çalışmada nitel araştırma yöntemi olan içerik çözümlemesi kullanılmıştır. Veriler, sıklık (frekans), yüzde ve yoğunluk puanları hesaplanarak değerlendirilmiştir. Romanlarda en fazla barış ve hak alt kategorilerine; en az, demokrasi ve hoşgörü alt kategorilerine yer verildiği görülmüştür. İnsan hakları konusuna en fazla “Cemo”, “Kalpaklılar” ve “Drina’da Son Gün” adlı romanlarda değinildiği ortaya çıkmıştır.