Lise Öğrencilerinin İstatistik Okuryazarlık Düzeyleri ile İstatistik Okuryazarlık Öz Yeterlik Algıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

ÖZ

Bu çalışmanın amacı, lise öğrencilerinin istatistik okuryazarlık düzeyleri ile istatistik okuryazarlık öz yeterlik algıları arasında bir ilişki olup olmadığını incelemektir. Araştırmanın örneklemini iki farklı lisede öğrenim gören ve 10., 11. ve 12. sınıfta okuyan toplamda 163 lise öğrencisi oluşturmaktadır. Veri toplama araçları olarak “İstatistiksel Okuryazarlık Öz yeterlik Ölçeği” ve Türkçe uyarlaması yapılan “The Levels of Conceptual Understanding in Statistics (LOCUS)” projesinden seçilmiş sorular kullanılmıştır. Korelasyonel araştırma deseninin benimsendiği çalışmada veriler nitel ve nicel yöntemler kullanılarak analiz edilmiştir. Çalışmanın sonucunda, lise öğrencilerinin istatistik okuryazarlıklarının “Düşük” düzeyde ve istatistik okuryazarlık öz yeterlik algılarının ise “Orta” düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Bununla birlikte, öğrencilerin istatistik okuryazarlık öz yeterlik algılarının istatistik okuryazarlıklarının anlamlı bir yordayıcısı olduğu tespit edilmiştir. İstatistik okuryazarlığının en güçlü yordayıcısının temel istatistiksel kavramlarla ilgili yeterlik ve onu izleyen istatistiksel süreçle ilgili güven duygusu faktörlerinin, en zayıf yordayıcısının ise istatistiksel muhakeme ile ilgili inanç faktörünün olduğu görülmüştür. Böylece bu araştırmanın özellikle istatistik okuryazarlığının duyuşsal yönüne vurgu yapması ve bu yönün öğrencilerin istatistik okuryazarlığı açısından büyük bir öneme sahip olduğunu resmetmesi bakımından önemli olduğu düşülmektedir. Bu doğrultuda istatistik öğretme ve öğrenme sürecinde, öğrencilerin istatistik okuryazarlığının hedef alınmasına paralel olarak istatistik okuryazarlık öz yeterlik algılarının da geliştirilmesine yönelik etkinliklere yer verilmesi önerilmektedir.