Liderlik, Okul Kültürü, Kolektif Yeterlik, Akademik Öz-yeterlik ve Sosyoekonomik Düzeyin Öğrenci Başarısına Etkisi

ÖZ

Bu çalışmanın amacı, okul düzeyinde öğretimsel liderlik, okul kültürü ve kolektif yeterlik değişkenleri ile öğrenci düzeyinde akademik öz-yeterlik ve sosyoekonomik düzeyin öğrenci başarısına etkisi incelemektir. Araştırma, Çankırı ilinde 30 okulda 194 öğretmen ve 948 öğrenci ile yürütülmüştür. Araştırmanın örneklemi seçilirken okullardaki öğretmen ve öğrenci sayıları dikkate alınarak tabakalı örneklem tekniği kullanılmıştır. Veriler, 2017-2018 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde toplanmıştır. Öğretmenlere, örgüt kültürü, öğretimsel liderlik ve kolektif yeterlik ölçeği uygulanmıştır. Bunun yanında, öğrenciler Akademik Öz-yeterlik Ölçeği ile sosyoekonomik düzeylerini saptayacak değişkenlere yanıt vermişlerdir. Öğrencilerin akademik başarı puanlarını hesaplarken altı derse ait ortalama puanlar kullanılmıştır. Araştırmacılar, çalışmada beş hipotez ortaya koymuş ve bunları iki seviyeli yapısal eşitlik modellemesi ile analiz etmişlerdir. Bulgular, öğrencilerin sosyoekonomik durumunun, akademik öz-yeterliliğinin ve öğretmenlerin kolektif yeterliğinin öğrencilerin akademik başarı puanları üzerinde anlamlı bir etkiye sahip olduğunu göstermiştir. Ayrıca, okul müdürlerinin öğretimsel liderlik davranışları ile örgüt kültürü arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Bunun yanında, öğretmenlerin örgütsel kültür algıları, kolektif yeterlik algıları üzerinde de anlamlı bir etkiye sahiptir.