ÖZ
Çalışma, kaynaştırma uygulaması yapılan okul öncesi sınıflarında drama eğitiminin çocukların sosyal etkileşimleri ve sosyal becerileri üzerindeki etkililiğinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırmada, drama eğitiminin çocukların sosyal etkileşim ve iş birliği-yardımlaşma-paylaşma davranışları üzerindeki etkisini değerlendirmek amacıyla ön test, son test ve kalıcılık testi kontrol gruplu deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini, 2016-2017 eğitim-öğretim yılında Afyonkarahisar il merkezindeki Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı bağımsız anaokullarının bünyesinde ve kaynaştırma uygulaması yapılan anasınıflarına devam eden 60 - 66 aylık normal gelişim gösteren ve özel gereksinimli çocuklar oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme kullanılarak belirlenmiştir. Araştırmanın amaçları doğrultusunda bir hafif düzeyde zihinsel yetersizliği olan çocuğun bulunması, anasınıfı öğretmenlerinin daha önce lisans eğitimleri esnasında aldıkları drama dersi dışında drama eğitimi almamış olması ve çocukların müfredatları dışında drama eğitimi almamış olmaları temel ölçüt olarak belirlenmiştir. Belirlenen ölçütler doğrultusunda on sekiz çocuk deney grubunu, on sekiz çocuk kontrol grubunu oluşturmuştur. Araştırmada, “Çocuklarda Etkileşim Dereceleme Ölçeği (ÇEDÖ)” ve “İşbirliği-Yardımlaşma-Paylaşma Davranışları Gözlem Formu (İYPGF)” kullanılmıştır. Hacettepe Üniversitesi Drama Eğitim Programı (HÜDEP) kaynaştırma uygulaması yapılan sınıflarda çocukların sosyal etkileşimlerini ve iş birliği-yardımlaşma-paylaşma davranışlarını desteklemek amacıyla araştırmacılar tarafından hazırlanmış ve sekiz hafta, 16 oturum olarak uygulanmıştır. Deney grubundaki çocuklara okul öncesi eğitim programlarına ek olarak sekiz hafta süreyle haftada iki kez HÜDEP uygulanmıştır. HÜDEP’in etkilerini görebilmek için veri toplama araçları ile ön test, son test ve son testten bir ay sonra kalıcılık testi uygulanmıştır. Araştırma sonucunda, deney grubuna uygulanan HÜDEP’in çocukların etkileşim becerilerini ve iş birliği-yardımlaşma-paylaşma davranışlarını arttırdığı sonucuna ulaşılmıştır. Kontrol grubundaki çocukların da etkileşim becerilerinde ve iş birliği-yardımlaşma-paylaşma davranışlarında artış olduğu görülmüştür. Artışın hangi grupta daha fazla olduğunu belirlemek için deney ve kontrol grubundaki çocukların ölçeklerden aldıkları ön-son test fark puanları karşılaştırılmıştır. Karşılaştırma sonucunda deney grubunun lehine istatistiksel olarak anlamlı farklılık olduğu görülmüştür.
ANAHTAR KELİMELER
Kaynaştırma, Sosyal etkileşim, Akran etkileşimi, Sosyal beceri, Okul öncesi dönem, Drama
DOI: http://dx.doi.org/10.15390/EB.2021.9033