ÖZ
Otizm spektrum bozukluğu (OSB) yaşamın ilk yıllarında ciddi sosyal etkileşim ve iletişim bozukluğu, sosyal davranış, dil, algısal fonksiyonlar, tekrarlayan davranışlar ve ilgiler ile kendini gösteren, yaşam boyu devam eden ve çeşitli nedenler ile belirtilerin görünümünde ve düzeyinde bireyden bireye farklılıklar gösteren nöro-gelişimsel bir bozukluktur. Bu özellikleri ile OSB tanısı olan bir bireyin aileye katılımının, aile ve ailenin işleyişi üzerine belirgin etkileri olduğu alan yazında sıkça vurgulanmaktadır. OSB tanısı olan bireyin katılımıyla ailenin gereksinimlerinin arttığı, stres kaynaklarının çeşitlendiği, aile işleyişinin bu durumdan etkilendiği bilinmektedir. Bu durumun depresyona ve travmatik strese neden olduğuna dair araştırma bulguları da vardır. Bu çalışmanın amacı OSB tanısı olan çocukların ebeveynlerinin tükenmişlik düzeyleri ile OSB semptom düzeyi ve aile gereksinimleri arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Bu amaçla 273 ebeveynden Gilliam Otistik Bozukluk Derecelendirme Ölçeği-2-TV (GOBDÖ-2-TV), Aile Gereksinimlerini Belirleme Aracı (AGBA) ve Anne-Baba Tükenmişlik Ölçeği (ATÖ) kullanılarak veri toplanmıştır. Toplanan veriler temelinde GOBDÖ-2-TV ve AGBA alt ölçek puanları ile ATÖ toplam puanı arasındaki ilişki hiyerarşik regresyon analizi ile incelenmiş ve rapor edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda GOBDÖ-2-TV’nin iki alt ölçeğinin ve AGBA’nın dört alt ölçeğinin ATÖ toplam puanı ile ilişkili olduğu ve ATÖ toplam puanında gözlemlenen varyansın %40’ını açıkladığı görülmüştür.
ANAHTAR KELİMELER
Otizm Spektrum Bozukluğu, Otizm Spektrum Bozukluğu Semptom Düzeyi, Aile Gereksinimleri, Anne-Baba Tükenmişliği, Regresyon Analizi
DOI: http://dx.doi.org/10.15390/EB.2020.8980