Ankara Üniversitesi Yabancı Uyruklu Öğrenci Seçme Testinin Ölçme Değişmezliğinin Örtük Sınıf ve Rasch Modeline Göre İncelenmesi

ÖZ

Bu araştırmanın genel amacı, Ankara Üniversitesi Yabancı Uyruklu Öğrenci Sınavı'nda yer alan Temel Öğrenme Becerileri Testi’nin faktör yapılarını belirleyerek testin ülkelere ve cinsiyete göre ölçme değişmezliğine sahip olup olmadığını ve testte yer alan maddelerin madde işlev farklılığı gösterip göstermediğini ortaya koymaktır. Bu araştırma betimsel araştırma modellerinden tarama türündedir. Araştırmanın genel evrenini 2134 birey oluşturmaktadır. Araştırma, kültürler arası karşılaştırmaları içerdiği için kültür, örneklem seçiminde ölçüt alınmıştır. Buna göre, Almanya, Azerbaycan ve İran’dan seçilen 1110 birey örneklemi oluşturmuştur. Araştırmada Temel Öğrenme Becerileri Testi’nin ilk 60 maddelik harf, sayı ve şekil ilişkilerine dayalı bölümü kullanılmıştır. Testin faktör yapısını belirlemede Örtük Sınıf Analizi ve Örtük Sınıf Faktör Analizi, ülkelere ve cinsiyete göre ölçme değişmezliğine sahip olup olmadığını ortaya koymada Eşanlı Örtük Sınıf Analizi kullanılmıştır. Testte yer alan maddelerin ülkelere ve cinsiyete göre madde işlev farklılığı gösterip göstermediğini belirlemede ise, Rasch Modeline dayalı Özyinelemeli Bölümleme Analizi kullanılmıştır. Temel Öğrenme Becerileri Testi’nin faktör yapısını belirlemeden önce testin bir bütün olarak ölçek yapısı eğilimi gösterip göstermediği, testi alan bireylerin yanıt örüntüleri açısından hangi sınıflarda yer aldıkları incelenmiştir. Buna göre, testin dört sınıflı örtük bir modele sahip olduğu ve birden fazla faktör yapısı içerdiği görülmüştür. Bu faktörler sırasıyla, parça-bütün ilişkisi kurma, çıkarım yapma ve analitik düşünme olarak adlandırılmıştır. Testin ülkelere ve cinsiyete göre ölçme değişmezliğine ilişkin bulguları incelendiğinde ise, testin homojen bir yapıya sahip olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Sonuç olarak testin ölçtüğü yapı, karşılaştırılan gruplar açısından eşdeğerdir. Testte yer alan maddelerin ülkelere ve cinsiyete göre madde işlev farklılığı gösterip göstermediğine bakıldığında ise, ülkeler açısından 14 maddede madde işlev farklılığına rastlanmıştır. Cinsiyet açısından ise madde işlev farklılığına rastlanmamıştır.