İklim Okuryazarlığı Yeterliklerinin Belirlenmesi: Ortaokul Düzeyine Yönelik Bir Delphi Çalışması

ÖZ

Bu araştırmanın amacı; ortaokul düzeyindeki öğrencilere yönelik iklim okuryazarlığı yeterliklerini tespit etmektir. Betimsel tarama modeline dayanan bu araştırmada, veri toplama tekniği olarak Delphi tekniği kullanılmıştır. Ortaokul düzeyindeki öğrencilere yönelik iklim okuryazarlığı yeterlikleri, üç tur şeklinde uygulanan Delphi anketleriyle belirlenmiştir. Delphi uygulamalarına sayıları her turda değişen sosyal bilgiler, coğrafya eğitimi ve iklim bilimi alan uzmanları katılmıştır. Delphi panelistlerinin seçilmesinde dört temel düzey belirlenmiştir. Her düzey, kendi içinde ikiye ayrılarak daha detaylı ve kapsamlı bir uzman belirleme yaklaşımı benimsenmiştir. Verilerin analizinde katılımcıların genel yargılarını ortaya çıkarmak için merkezi eğilim (ortalama, medyan ve mod) ve merkezi dağılım ölçüleri (standart sapma ve çeyrekler arası aralık) kullanılmıştır. Alan uzmanlarının görüşleri, araştırma kapsamında belirlenen ölçütlere göre analiz edilerek, ortaokul öğrencilerinin iklim okuryazarlığı yeterlikleri tespit edilmiştir. Delphi uygulamasının tümüne ilişkin, alan uzmanları arasında %70 oranında bir uzlaşma sağlanmıştır. Delphi uygulamaları sonucunda, ortaokul öğrencilerinin sahip olması gereken iklim okuryazarlığı yeterliklerinin altı kategoriden oluştuğu sonucuna ulaşılmıştır. Buna göre iklim okuryazarlığı yeterlikleri; “iklimle ilgili kavramlar”, “temel iklim bilgisi”, “ülkesel ve yerel iklim bilgisi”, “iklim ve yaşam ilişkisi”, “beceriler” ve “tutum ve değerler” kategorilerinden ve bunların alt maddelerinden oluşmuştur.