Ortaöğretim Öğrencilerinin Akademik Başarısı ile Okul ve Öğrenci Düzeyi Değişkenler Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi: İki Düzeyli Yol Analizi

ÖZ

Bu çalışma, ortaöğretim okullarında görevli okul müdürlerinin öğretimsel liderlik davranışları ile öğrencilerinin akademik başarısı arasındaki ilişkiyi öğretimsel iklim, okul güvenliği ve öğrenci bağlılığı değişkenlerinin aracı etkisine dayalı olarak incelemektedir. Araştırmada iki aşamalı örneklem alma yoluna gidilmiştir. Birinci aşamada, çalışmaya dahil edilecek okulların belirlenmesi için tabakalı örnekleme yöntemi kullanılmıştır. İkinci aşamada ise bu okullarda uygulamaya katılacak öğrenciler ve öğretmenler seçkisiz olarak belirlenmiştir. Bu kapsamda, 2016-2017 eğitim-öğretim yılında Ankara’da 35 ortaöğretim kurumundan 2601 öğrenci ve 994 öğretmen çalışmaya dahil edilmiştir. Okul müdürlerinin öğretimsel liderlik düzeyi ile okulun öğretimsel iklim düzeyini saptamak üzere öğretmen algılarına başvurulmuştur. Diğer taraftan, okul güvenliği ile öğrenci bağlılığına ilişkin değişkenleri incelemek amacıyla öğrenci algılarından yararlanılmıştır. Bunun yanında, araştırmanın bağımlı değişkeni olan akademik başarısı puanları için 2017 yılına ait Yüksek Öğretime Geçiş Sınavı (YGS) sonuçları kullanılmıştır. Araştırmada yer alan değişkenler arasındaki ilişkiler iki düzeyli yapısal eşitlik modellemesi temel alınarak incelenmiştir. Araştırma sonuçları, okul müdürünün öğretimsel liderlik davranışlarının öğrenci başarısı üzerinde öğretimsel iklim aracılığıyla dolaylı bir etkiye sahip olduğunu göstermiştir. Ayrıca, okul müdürünün öğrencilerin okul güvenliği algısını etkileyerek, onların okula bağlılıklarını ve başarılarını arttırabildiği saptanmıştır.