Farklı Kültürel Yapıdaki Ailelerde Yetişen Öğrencilerin Sorumluluk ve Hoşgörü Değerlerinin İncelenmesi

ÖZ

Bu araştırma iki amaç çerçevesinde gerçekleştirilmiştir: Birincisi, sorumluluk değerinin hoşgörü değerini yordama durumunu ortaya koymaktır. İkincisi ise farklı kültürel yapılardaki ailelerde yetişen ortaokul yedinci ve sekizinci sınıf öğrencilerinin hoşgörü ve sorumluluk değerler düzeylerinin bazı değişkenlere göre durumlarının incelenmesidir. Araştırmanın çalışma grubunu ortaokul yedinci ve sekizinci sınıflarında öğrenim gören 669 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmanın evreni geniş olduğu için tabakalı örneklem yöntemi kullanılmıştır. Bu doğrultuda Türk, Arap, Kürt, Arnavut, Boşnak, Roman, Laz, Gürcü, Çerkez, Bulgaristan Göçmeni olmak üzere farklı kültürel yapılardaki ailelerde yetişen öğrenciler seçilmiştir. Bundan dolayı bu öğrencilerin yoğun olarak yaşadığı başta Bursa ve Sakarya ili olmak üzere İzmir, Van, Bitlis, Kahramanmaraş ve Yozgat illeri çalışma için belirlenmiştir. Örnekleme alınan bireylere “Hemşeri, Dayanışma ve Yardımlaşma Dernekleri” aracılığı ile ulaşılmıştır. İl Milli Eğitim Müdürlüklerinden izinler alınmıştır. Genellikle örneklemin aynı kültürde yaşayan insanların bulunduğu köylerden seçilmesine dikkat edilmiştir. Bununla birlikte kent merkezlerinde de çalışma yapılmış ve ulaşılan öğrencilere mensup olduğu kültürel topluluk sorulmuştur. Araştırmada “hoşgörü eğilim ölçeği” ve “sorumluluk ölçeği” olmak üzere iki veri toplama aracı kullanılmıştır. Sonuç olarak öğrencilerin sorumluluk değerinin hoşgörü değerini %29 oranında yordadığı tespit edilmiştir. Ayrıca öğrencilerin sorumluluk ve hoşgörü düzeylerinde yetiştikleri kültürel ortama ve cinsiyetlerine göre anlamlı farklılıklar belirlenmişken sınıf düzeyine göre herhangi bir farklılık olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.