Üç Boyutlu Sanal Ortamlar ve Artırılmış Gerçeklik Uygulamalarının Öğrenme Başarısı Üzerindeki Etkisi: Bir Meta-Analiz Çalışması

ÖZ

Araştırmanın amacı, 3 boyutlu (3B) sanal ortam ve artırılmış gerçeklik uygulamalarının öğrenme başarısı üzerindeki etkisini incelemektir. Bu amaç doğrultusunda, deneysel çalışmalar dikkate alınarak, deney ve kontrol gruplarının öğrenme başarısı üzerindeki etkisine bakılmıştır. Deney grubunda, bu teknolojiler kullanılarak oluşturulan uygulamalar yer alırken, kontrol grubunda yüz yüze ortam yer almıştır. Bu amacı gerçekleştirebilmek için eğitim bilimleri alanında kullanılan meta-analiz yöntemi tercih edilmiştir. 3 boyutlu sanal ortamlar meta-analiz taramasına yönelik olarak belirlenen anahtar sözcükler: ’“3D virtual world” & achievement’ ve ’“3D virtual environment” & achievement’ olmuştur. Artırılmış gerçeklik meta-analiz taraması için belirlenen anahtar kelime ise ’“augmented reality” & achievement’ olmuştur. Araştırma kapsamında ilgili araştırmalara ulaşabilmek için Science Direct, ERIC, Taylor & Francis, EBSCO, Emerald, JSTOR, SAGE, SpringerLink ve Google Scholar veri tabanları incelenmiştir. Bu veri tabanlarına belirlenen anahtar kelimeler girilerek, 2010-2016 yılları arasında yayınlanmış olan 4.682 makalenin araştırmanın amacına uygunluğu kontrol edilmiştir. Yapılan ilk incelemeden sonra, 3B sanal ortamlar için 47 makale, artırılmış gerçeklik için ise 57 makale belirlenmiştir. 3B sanal ortamlar için 47 makale içerisinden dâhil etme kriterlerine uyan 20 makale, artırılmış gerçeklik için ise 57 makaleden dâhil etme kriterlerine uyan 24 makale belirlenerek meta-analize tabi tutulmuştur. Araştırmanın bağımlı değişkeni öğrenme başarısı iken bağımsız değişkeni deney ve kontrol gruplarıdır. Araştırmada moderatör değişken olarak öğretim seviyesi belirlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, 3B sanal ortamların deney grubu lehine öğrenme başarısı üzerinde orta düzeyde bir etki büyüklüğü (d=0.32) olduğu görülmüştür. Bu sonuca benzer olarak, artırılmış gerçeklik uygulamalarının da deney grubu lehine öğrenme başarısı üzerinde orta düzeyde bir etkiye (d=0.46) sahip olduğu belirlenmiştir. Yapılan moderatör analizi sonucuna göre çalışmanın örnekleminin lisans, ilkokul, lise ve ortaokul olarak seçilmesinin, 3 boyutlu sanal ortamların öğrenme başarısı üzerindeki etki büyüklüğünü değiştirmediği belirlenmiştir. Yine yapılan moderatör analizi sonucuna göre çalışmanın örnekleminin ortaokul, ilkokul ve lisans olarak seçilmesinin, artırılmış gerçeklik uygulamalarının öğrenme başarısı üzerindeki etki büyüklüğünü değiştirmediği belirlenmiştir.