Altıncı Sınıf Öğrencilerinin İkna Edici Yazma Becerisinin Geliştirilmesine Yönelik Bir Araştırma

ÖZ

Günümüzdeki iletişim olanakları, beraberinde yönlendirici iletişimi getirmektedir. Belirli gruplar, kurumlar veya insanlar iletişimi, pazarlama, siyasi vb. amaçlarla ikna edici biçimde kullanabilmektedir. Temel eğitimde ilkokul 1-5. sınıf düzeyinde Türkçe öğretim programında ikna edici yazma yüzeysel olarak yer alırken ortaokul 6-8. sınıf düzeylerinde Türkçe öğretim programında yer almamaktadır.   Bu durumun aksine Güney Kore, Singapur, Kanada, İrlanda ve ABD gibi dünyadaki pek çok ülke, ana dili programında, ikna edici yazmaya 1-8. sınıf düzeyinde önemli bir yer ayrılmıştır. Bu çalışmada, programlardaki eksikliklerden hareketle “Türkçe dersinde, ortaokul altıncı sınıf öğrencilerinin ikna edici yazma becerileri nasıl geliştirilebilir?” sorusuna temellendirilmiş bir eylem araştırması yürütülmüştür. Bu amaçla süreç temelli yazma modeli kullanılarak bir ikna edici yazma eğitimi programı hazırlanmış, bu program 18 öğrenciden oluşan bir sınıfta 15 hafta (34 ders saati) uygulanmış ve programın öğrenciler üzerindeki etkisi takip edilmiştir. Araştırma soruları şöyledir:

1. İkna edici yazma eğitimi öncesinde, öğrencilerin ikna ile ilgili görüşleri nelerdir?
2. İkna edici yazma eğitiminin, öğrencilerin ikna edici metin oluşturma becerisi üzerindeki etkisi nedir?
3. İkna edici yazma eğitimi kapsamında yapılan metin analizlerinin ikna edici metin oluşturmayla olan ilişkisi nasıldır? 
4. Öğrencilerin ikna edici yazma eğitimine yönelik görüşleri nelerdir?
5. Araştırma sürecinde karşılaşılan sorunlar nelerdir?

Araştırmada veriler; öğrenci ürünleri, ikna edici metin için değerlendirme rubriği, analiz metinleri, kontrol listesi, araştırmacı ve öğrenci günlükleriyle elde edilmiştir. Veri analizinde SPSS 23 ve NVivo 11 Pro programları kullanılmıştır. Elde edilen bulgular doğrultusunda altıncı sınıf öğrencilerinin ikna edici metin oluşturma ve metin analiz etme becerilerinin süreç içinde geliştiği, bu beceriler arasında anlamlı bir ilişki bulunduğu belirlenmiştir.  Ayrıca, öğrencilerin, metin oluşturma ve analiz etme sürecinde ikna edici anlatımın “karşı görüşler” ve “kaynak” ögelerini uygulamada beklenen düzeyde başarılı olamadıkları, “yazım” ve “noktalama” ögelerinde eğitim süreci ile belirgin bir ilerleme kaydedemedikleri görülmüş; buna karşılık “detaylandırma”, “gereklilik ifadeleri” ögelerinde iyi düzeyine; “başlık” “giriş”, “gelişme”, “sonuç”, “tez”, “destekleyici görüşler”, “duygusal yönlendirme”, “tekrar”, “çağrı”, “gerekçelendirme” ve “geçiş ifadeleri” ögelerinde çok iyi düzeyinde başarılı oldukları tespit edilmiştir. Araştırmacı ve öğrenci görüşlerinin analizleri sonucunda eğitimde verimliliği arttırabilecek temalara ulaşılmıştır.