Sosyal Yapılandırmacı Öğrenmeyi ve Tarihsel Düşünme Becerilerini Geliştirmeyi Temel Alan Tarih Öğretiminin Etkililiği

ÖZ

Dünyada eğitim alanında yaşanan değişimle birlikte öğretmeni merkeze alan eğitimden uzaklaşarak öğrenciyi merkeze alan eğitime geçilmesi beklenmektedir. Bu bağlamda, öğrencilerin yaşam boyu ihtiyaçlarına ve eğitimleri boyunca edinecekleri kalıcı öğrenmelerini hayatlarına aktarabilmelerine dikkat edilmektedir. Sosyal yapılandırmacılık kuramı, öğrenci merkezli kuramlar arasında özellikle işbirlikli öğrenmeyi esas aldığı için ön plana çıkmakta ve öğrenme sürecinde akran desteğinin önemini de göz önüne getirmektedir. Tarih eğitiminin çokkültürlü ve çok perspektifli yapısına uygun olan sosyal yapılandırmacılık kuramı ile birlikte öğrencilerin ihtiyaçları ve günlük hayat edinimleri düşünüldüğünde, tarihsel düşünme becerilerinin geliştirilmesi hedefi önem kazanmaktadır. Dolayısıyla öğrencilerin gerek akademik hayatlarını gerekse günlük hayatlarını kolaylaştırmakta tarihsel düşünme becerileri dikkat çekmektedir. Tarihsel düşünme becerilerinin geliştirilmesinde öğrencilerin ilgisini çekecek aktif öğrenme ile farklı öğrenme yöntem ve stratejilerini merkez alan etkinliklerin planlanması gerekmektedir. Bu araştırmada, tarih eğitiminde gerçekleştirilebilecek öğrenci merkezli etkinlikler ile tarihsel düşünme becerilerindeki değişimi incelemek hedeflenmiştir. Araştırma, 2016-2017 güz ve bahar dönemlerinde 14 hafta boyunca, 11 öğrenci ile gerçekleştirilen Kıbrıs tarihi eğitimini ve bu eğitimin etkililiğini ölçmeye bağlı araştırmacılar tarafından geliştirilen tarihsel düşünme beceri ölçeğinin ön test, son test sonuçlarının karşılaştırılmasını içermektedir. Nicel verilerin toplanmasında araştırmacılar tarafından geliştirilen tarihsel düşünme beceri ölçeği kullanılmış, nitel verilerin elde edilmesinde ise görüşme formundan yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda öğrencilerin öntest ve sontest sonuçları arasında tarihsel okuryazarlık boyutu dışında anlamlı farklılık tespit edilmiştir. Öğrencilerin aktardıkları görüşler temelinde ise, deneysel uygulama sürecindeki etkinliklerin tarihsel düşünme becerilerinin gelişimine olumlu etkisi olduğu görülmüştür.