Danimarka'da Türkçe-Danca Konuşan Öğrencilerin Dil Baskınlığının İki Dillilik Temelinde İncelenmesi

ÖZ

İki dilliliğin zihinsel, sosyal, kültürel, mesleki açılardan sağladığı katkılar, küreselleşen dünya düzeninde her geçen gün daha fazla ön plana çıkmaktadır. Özellikle çok dilli nüfus dokusuna sahip ve/veya içinde çeşitli uluslardan göçmen barındıran ülkelerde bu konuda çok sayıda akademik çalışma yürütülmektedir. Çalışmamızın amacı, Danimarka’da yaşayan ve Türkçe ve Danca konuşan lise öğrencilerinin, dil boyutlarının baskınlık açısından incelenmesidir. Yaklaşık 70 bin Türk vatandaşının yaşadığı Danimarka’da ana dilleri Türkçe olan iki dillilerin Türkçelerini koruyabilmeleri ve sürdürebilmeleri için sahip oldukları özelliklerin ortaya koyulması gerekmektedir. Araştırmamızda, baskın dilin, bireylerin dil edinim ve öğrenme yaşları, süreleri, kullanımları, tercihleri ve dil geçmişleriyle ilişkili olduğu görüşünden hareketle, katılımcıların Türkçe ve Danca dillerinden hangisinde baskın olduklarının belirlenmesi hedeflenmiştir. Bu doğrultuda, katılımcılardan Alexandra L. Dunn ve Jean E. Fox Tree (2009) tarafından geliştirilen ve iki yönlü dil boyutu içeren “İki Dilliler İçin Hızlı ve Kademeli Baskın Dil Ölçeği” çerçevesinde verilen bir anketi yanıtlamaları istenmiştir. Elde edilen veriler sınıflandırılmış, istatistiksel olarak değerlendirilmiştir. Ortaya çıkan temel bulgular, katılımcıların baskın dilinin Danca olduğunu, Türkçe ve Dancayı dil öğrenme süreleri ile dil, ev ve okul bağlamlarındaki kullanım oranları arasında anlamlı farklılıklar bulunduğunu ortaya koymuştur. Çalışmanın sonucunda ortaya çıkan istatistiksel veriler, iki dillilik bağlamında değerlendirilmiş, Danimarka özelinde iki dilli Türk kökenli öğrencilerin ana dili eğitimi konusunda öneriler ortaya koyulmuştur.