Ortaöğretim Kurumlarındaki Psikolojik Sözleşme Üzerinde Güçlendirici Liderlik Davranışlarının Rolü

ÖZ

Bu çalışmada ortaöğretim kurumlarında görev yapmakta olan öğretmenlerin psikolojik sözleşmeye ilişkin algılarında güçlendirici liderlik davranışlarının rolü belirlenmeye çalışılmıştır. Çalışmanın evreni, Uşak ili merkezindeki 21 ortaöğretim kurumundaki 913 öğretmenden oluşmaktadır. 21 okuldan tabakalı örnekleme yöntemiyle alınan 280 öğretmen çalışmanın örneklemini oluşturmuştur. Öğretmenlerin okuldaki psikolojik sözleşme algıları Koçak (2016) tarafından geliştirilen “Öğretmenlerin Psikolojik Sözleşmeye Uyma Düzeyi Ölçeği” ve “Okul Yöneticilerinin Psikolojik Sözleşmeye Uyma Düzeyi Ölçeği” ile belirlenmiştir. Öğretmenlerin, çalışan güçlendirmeye yönelik algılarının ortaya çıkarılması için ise Konczak, Stelly ve Trusty (2000) tarafından geliştirilen, Aras (2013) tarafından Türkçeye uyarlanan “Güçlendirici Liderlik Davranışları Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin analizinde ortalama ve standart sapma gibi betimsel istatistiklerin yanında değişkenler arası ilişkilerin incelenmesinde çoklu korelasyon (Pearson Korelasyon Katsayısı) ve yordayıcılık analizi için hiyerarşik regresyon tekniklerinden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin psikolojik sözleşmeye uyma düzeylerine ilişkin öğretmen algıları arasında yüksek düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Sonuçta okullarda psikolojik sözleşmenin takas kuramına dayandığı doğrulanmıştır. Bununla birlikte yenilikçi performans için koçluk, beceri geliştirme, bilgi paylaşımı ve yetki verme ve sorumluluk boyutlarındaki güçlendirici liderlik davranışlarının, öğretmenlerin psikolojik sözleşmeye uyma düzeylerinin anlamlı bir yordayıcısı olduğu tespit edilmiştir.