Öğrencilerin Matematik Okuryazarlığı Performanslarının Aşamalı Doğrusal Model (HLM) ile İncelenmesi: PISA 2012 Türkiye Örneği

ÖZ

Bu çalışmanın amacı geniş ölçekli sınavlardan biri olan PISA 2012 verileri yardımıyla Türkiye örnekleminde öğrencilerin matematik okuryazarlığı performanslarının öğrenci ve okul düzeylerine göre farklılık gösterip göstermediğinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada ayrıca öğrenci ve okul olmak üzere iki düzeyli bu yapıda matematik okuryazarlığı üzerinde hangi değişkenlerin anlamlı bir etkiye sahip olduğunun belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma örneklemini 2012 yılında PISA’nın uygulandığı 170 okulun 4848 Türk öğrenci oluşturmaktadır. Verilerin analizinde Aşamalı Doğrusal Model (HLM) kullanılmıştır. Araştırma kapsamında ele alınan değişkenler okul ve öğrenci düzeyi olmak üzere 2 düzeyde ele alınmıştır. Çalışma sonucunda elde edilen bulgulara göre öğrenci düzeyinde cinsiyet, okul türü, motivasyon, özyeterlik, tutum, davranış kontrolü, başarısızlık sebepleri, çalışma disiplini, anne eğitim, baba eğitim, bilgisayar sahipliği, yaş ve tablet sahipliği değişkenlerinin okullardaki matematik okuryazarlığı üzerindeki etkisi istatistiksel olarak manidar bulunmuştur. Bununla beraber okul düzeyindeki değişkenlerden matematik okuryazarlığını yordamada okulun gelirleri, okuldaki matematik öğretmeni sayısı, okuldaki toplam öğrenci sayısı, okuldaki öğretmen öğrenci oranı ve öğretmenin morali değişkenlerinin anlamlı bir etkiye sahip olduğu belirlenmiştir. Çalışma sonucunda öğrencilerin matematik okuryazarlığı puanları arasındaki farklılığın yaklaşık %63,17’sinin okullar arasındaki farklılıktan kaynaklandığı belirlenmiştir.