ÖZ
Matematik okuryazarlığı başarı düzeyinin nasıl artırılacağı, ilköğretimin temel sorunlarından biri olmaya devam etmektedir. Bu durum, öğrencilerin matematik okuryazarlığı problemlerini çözerken yaşadıkları zorlukları bilme ihtiyacını ortaya çıkarmaktadır. Bu çalışmada, Türk öğrencilerin matematik okuryazarlığı sorularını çözerken yaşadıkları güçlükler, yöneltilen soruların yapısal özellikleri üzerinden oluşan faktörler aracılığıyla açıklanmaya çalışılmıştır. Çalışma kapsamında 435 ortaokul sekizinci sınıf öğrencisine matematik okuryazarlığı soruları yöneltilmiş ve öğrencilerin soru bazında aldıkları puanlara faktör analizi uygulanmıştır. Analiz sonucunda, altı faktörlü bir yapı elde edilmiş ve bulunan faktörlerin matematik okuryazarlığı başarısını açıklama varyansının yeterli düzeyde yüksek olduğu görülmüştür. Bu faktörler algoritmik işlem yapma, zengin matematiksel içeriğe hakim olma, matematiksel çıkarımda bulunma, matematiksel öneri geliştirme ve/veya geliştirilmiş öneriyi yorumlama, yaşamsal durumun matematik dilindeki karşılığını anlama, matematik dilinin yaşamdaki karşılığını anlama şeklinde adlandırılmıştır. Öğrencilerin matematiksel çıkarımda bulunma, matematiksel öneri geliştirme ve/veya geliştirilmiş öneriyi yorumlama, yaşamsal durumun matematik dilindeki karşılığını anlama faktörlerinde başarısız oldukları sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmanın sonuçlarından matematik okuryazarlığı başarısının analizinde, matematik okuryazarlığı ölçeği geliştirmede, matematik öğretim programlarının geliştirilmesinde ve öğretiminin düzenlemesinde yararlanılabilir.
ANAHTAR KELİMELER
Matematik okuryazarlığı, Problem çözme, Matematik okuryazarlığı başarı düzeyi, PISA, Faktör analizi
DOI: http://dx.doi.org/10.15390/EB.2017.6916