Sosyal Risk Altındaki Çocukların Eleştirel Düşünme Becerileri İle Problem Davranışları Arasındaki İlişkinin Görsel Sanatlar Eğitimi Yoluyla Çözümlenmesi

ÖZ

Araştırmada, sosyal risk altındaki çocukların eleştirel düşünme becerileri ile problem davranışları arasındaki ilişkinin görsel sanatlar eğitimi yoluyla çözümlenmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda hem nicel hem de nitel boyutları içeren karma yöntem kullanılmıştır. Araştırma karma araştırma desenlerinden yakınsayan paralel desene uygun olarak tasarlanmıştır. Araştırmanın nicel boyutunda, deneme öncesi modellerden tek grup ön-test-son-test modeli kalıcılık testi uygulanarak kullanılmıştır. Nitel boyutta ise, durum çalışması modellerinden bütüncül tek durum deseni kullanılmıştır. Araştırma risk altında olduğu tespit edilen 54 kişilik (27 kız, 27 erkek) bir çalışma grubu üzerinde yürütülmüştür. Nicel veriler, araştırmacılar tarafından geliştirilen ve yirmi sorudan oluşan sanat eleştirisi hedef davranış ölçeği (SEHDÖ) ile toplanmıştır. Nitel veriler, yapılan sınıf içi etkinlikler, öz değerlendirme formu, uygulama (resim) ve eleştirel boyut olmak üzere iki aşamalı olarak geliştirilen performans görevi ile toplanmıştır. Araştırma sonucunda, öğrencilerin davranışlarında, eleştirel düşünme becerisi geliştikçe daha duyarlı ve sorgulayıcı bir gelişimsel süreç izledikleri, ön yargıların azalarak, olaylar arasında neden-sonuç ilişkisi kurabilecekleri pozitif bir bakış açısı kazandıkları, olumsuz davranışları kontrol etme becerilerinin gelişerek, ailesel, çevresel ve toplumsal olaylara yönelik bilinç ve farkındalıklarının arttığı görülmüştür. Bu bağlamda görsel sanatlar eğitiminin, öğrenme-öğretme sürecinde diğer disiplin alanlarla ilişkilendirilerek etkin olarak kullanılması önerilmektedir.