Türkiye Yükseköğretim Sisteminde Reform İhtiyacı ve Devlet Üniversitelerinde Mütevelli Heyeti Yönetiminin Uygulanabilirliği

ÖZ

Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de yükseköğretim sisteminde karşı karşıya olunan sorunları ortaya koymak ve yükseköğretim yöneticilerinin görüşlerine dayalı olarak devlet üniversitelerinde mütevelli sisteminin uygulanmasının bu sorunlara ne ölçüde çözüm olabileceğini incelemektir. Çalışma, derinlemesine görüşme tekniğinin kullanıldığı nitel bir araştırmadır. Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Yürütme Kurulundan üç üye ile devlet üniversitelerinde rektör veya rektör yardımcılığı yapmış/yapmakta olan dokuz yönetici olmak üzere toplam 12 yöneticinin katılımı ile çalışma gerçekleştirilmiştir. Araştırmada üniversitelerdeki yönetim kurulu ve senato gibi yapıların işlevlerini yeterince gerçekleştiremediği, üniversitelerde rektörlerin aşırı güçlü bir konumda olduğu, üniversitelerin denetimlerinin etkili bir şekilde yapılmadığı, üniversitelerin hesap verebilir bir yapıda olmadığı ve rektörlük seçimlerinin ciddi sorunlara yol açtığı gibi bulgulara ulaşılmıştır. Mütevelli heyeti konusunda katılımcıların önemli kısmı iyi bir düzenleme ile mütevelli heyeti sisteminin devlet üniversitelerinde başarılı olabileceği görüşünde iken, daha az sayıda katılımcı ise kültürel ve politik nedenlerden dolayı mütevelli sisteminin devlet üniversitelerinde uygulanmasının yeni sorunlara yol açabileceği görüşündedir.