Ölçmede Objektiflik ve Rasch Modeli

Durmuş Ali Özçelik, Giray Berberoğlu

ÖZ

Ölçme, varlık veya olayların bir özelliğe sahip oluş derecelerini belirli kurallara uyarak sembollerle gösterme işlemidir (Arıcı, 1981, s: 12; Özgelik, 1981, b, s: 10). Bu özellikler canlı, eşya veya olaylar kümesinde gözlenir o halde ölçülmek üzere gözlenen elemanlar ve bu elemanlar arası ilişkilerin oluşturduğu bir "ampirik ilişkiler sistemi"nden söz etmek mümkündür (Turgut, 1983). Diğer yandan ölçme sonuçlarının anlamlı kılınması için gözlemlerin sayılarla ifade edilmesi tercih edilmektedir. Böylece, gözlenen büyüklükler arasındaki ilişkiler ölçmede daha iyi belirlenmiş olmaktadır. Bu nedenle ölçme işlemini olanaklı kılmak ve ampirik ilişkiler sistemindeki elemanları ve elemanlar arası ilişkileri olabildiğince aslına uygun biçimde, diğer bir deyişle olabildiğince az bir bilgi kaybı ile belirlemek amacıyla biri "formal ilişkiler sisteminin" tanımlanması gerekmektedir. Böyle bir yaklaşımda ölçme, ampirik ilişkiler sisteminin formal ilişkiler sistemiyle gösterilmesi olarak düşünülebilir (Turgut, 1983, s: 15). Ölçme işleminde varlık veya olayların gözlenen nitelikleri ile bu nitelikler arasındaki ilişkiler, formal ilişkiler sistemi içerisindeki elemanlar ve bu elemanlar arasındaki ilişkilerle ifade edilmektedir.

Creative Commons License
Bu çalışma Creative Commons Alıntı 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.