Demokrasi

ÖZ

Başlıca eğitim felsefelerinin çoğunu alttan alta destekleyen toplumsal felsefe ne faşizm ne de komünizimdir, ancak demokrasidir. Demokrasinin kendisine ait olduğu savını ileri süren her eğitim felsefesi, herhalde değişik nedenlerle böyle davranmakta ise de bu değişikliklere rağmen tümü için üzerinde sistemli bir açıklama ve yorumlama yapmaya değer ortak bir payda var gibidir. Belki demokratik eğitim felsefesinin özü, en iyi biçimde, iki Yunanca kökün birleşmesiyle yapılan bir isim tamlaması olan ve halk tarafından yönetim anlamına gelen «demokrasi» sözcüğünün yapısından anlaşılabilir. Eğer halk kendi kendini yönetecek ve artık bundan sonra krallar, müstebit hükümdarlar, beysoylular (aristokratlar), takımerki (oligarşi) yöneticileri veya sözü geçen zenginler (plütokratlar) tarafından yönetilmeyecekse göreve hazırlanmak için kendisini eğitmek zorundadır. Kendi-kendini yönetme özlemi ne kadar yüce sayılsa da halk, bilgi ve eğitimden yoksun kaldığı sürece kendisine verilen siyasal gücün güvenilmez koruyucusu durumuna düşer. Halkın iktidar sorumluluğunu yüklenmesi sadece siyasal bir formül değil, aynı zamanda bir yaşama yoludur. Nitekim demokrasi yalnız devlete deği, fakat aileye, okula ve başka toplumsal kurumlara da uygulanan bir kuraldır.