Ekonomik Bakımdan Dezavantajlı Öğrencilerin Akademik Yılmazlık Düzeylerinin Bazı Koruyucu Faktörler Açısından İncelenmesi

ÖZ

Bu araştırmanın amacı, yüksek akademik yılmazlık gösteren lise son sınıf öğrencilerinin yılmazlık özelliklerini okula bağlanma, algılanan sosyal destek ve bilişsel esneklik değişkenlerinden hangilerinin yordadığını ortaya koyarak; yüksek ve düşük akademik yılmazlık gösteren öğrenciler arasındaki farklılıkları ilgili değişkenler açısından belirlemektir. Araştırmanın bir diğer amacı ise akademik yılmazlık düzeyi ile cinsiyet değişkeni arasındaki ilişkiyi ortaya çıkarmaktır. Araştırma ilişkisel tarama modellerinden korelasyonel araştırma türündedir. Araştırmanın çalışma grubunu, 2014-2015 eğitim-öğretim yılında Ankara ilindeki üç ilçede bulunan 18 Anadolu lisesinin son sınıfında okuyan 304 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırma verileri, “Yetişkinler İçin Psikolojik Dayanıklılık (Yılmazlık) Ölçeği”, “Çocuklar ve Ergenler İçin Okula Bağlanma Ölçeği”, “Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği”, “Bilişsel Esneklik Envanteri” ve araştırmacılar tarafından hazırlanan bilgi formu ile toplanmıştır. Elde edilen verilerin çözümlenmesinde Standart Çoklu Regresyon Analizi, Çok Değişkenli Varyans Analizi (MANOVA) ve Ki-Kare Testi kullanılmıştır. Yapılan Çoklu Regresyon Analizi sonucunda ekonomik bakımdan dezavantajlı yüksek akademik yılmazlık gösteren öğrencilerin yılmazlıklarını, bilişsel esneklik ve algılanan sosyal destek değişkenlerinin manidar olarak yordadığı belirlenmiştir. Bununla birlikte belirtilen bu üç değişkenin yüksek akademik yılmazlık gösteren öğrencilerin yılmazlık puanlarının yaklaşık %41’ini açıkladığı görülmüştür. Yapılan Çoklu Varyans Analizi sonucunda ise yüksek akademik yılmazlık gösteren öğrenciler ile düşük akademik yılmazlık gösteren öğrenciler arasında bilişsel esneklik, okula bağlanma ve algılanan sosyal destek değişkenleri açısından manidar farklılık görülmemiştir. Yapılan Ki-kare Testi sonucunda ise akademik yılmazlık ile cinsiyet değişkeni arasında kızlar lehine manidar bir ilişki belirlenmiştir.