ÖZ
Mizah ergenlik döneminde kaygıyla başa yıkma, öğrenmenin etkinliğini artırma ve sosyal ilişkileri düzenleme gibi psikolojik, bilişsel ve sosyal yeterlilikleri artırmaktadır. Mizahın hangi durumlarda ve nasıl kullanıldığını ortaya çıkarmak amacıyla, ölçek geliştirme çalışmaları literatürde yer almaktadır. Bu araştırmada, ergenlerde bilişsel, sosyal ve psikolojik alanlardaki mizah kullanımını ölçmeyi amaçlayan Ergenlikte Mizah Kullanımı Ölmeği (EMÖ) hazırlanmış ve 6-8. sınıflara devam eden toplam 428 denek üzerinde uygulanmıştır. Yapılan faktör analizi sonucunda, başlangıçta 44 maddenin yer aldığı ölçeğin madde sayısı madde faktör yükü düşük olan ve binişikliği bulunan maddelerin analiz dışı tutulmasıyla 35’e düşürülmüş ve ölçeğin üç faktörden oluştuğu saptanmıştır. Faktör 1 dikkat, bellek gibi bilişsel süreçlerin etkinliğini artırmak için mizahın kullanılmasını, Faktör 2 grupla ve karşı cinsle iletişim-etkileşim kurmak için mizahın kullanılmasını, Faktör 3 kaygı, korku ve mutsuzlukla başa çıkmada mizahın kullanılmasını içermektedir. Güvenirlik çalışmaları sonucunda, EMÖ’nin Cronbach-alfa değerinin .8924 olduğu saptanmıştır.
ANAHTAR KELİMELER
Mizah, ergenlik, mizah ölçeği