Türkiye’de Beyin Temelli Öğrenme Çalışmaları: Metodolojik Bir İnceleme

ÖZ

Uzun yıllardır, öğrenmenin nasıl gerçekleştiğine ilişkin birçok çalışma yapılmıştır. Eğitimciler beyin araştırmaları bulguları doğrultusunda öğretme-öğrenme sürecini düzenlemeye çalışmışlardır ve bunun sonucu olarak “beyin temelli öğrenme” kavramı doğmuştur. Sinirbilim alanındaki çalışmalar beyin ve öğrenme arasında bir ilişki olduğunu doğrulasa da sınıflarda öğretimin nasıl olması gerektiği hakkında genellemeler yapmanın riskli olduğu da belirtilmiştir. Bu araştırmada, Türkiye’deki beyin temelli öğrenme araştırmalarının metodolojik olarak incelenmesi amaçlanmıştır. Aynı zamanda bu çalışmalarda kullanılan öğretim etkinlikleri de analiz edilmiştir. Bu doğrultuda, Türkiye’deki lisansüstü tezler ve makaleler dereceli puanlama anahtarı aracılığıyla şu kategorilere göre analiz edilip değerlendirilmiştir: araştırma yönteminin araştırma sorularına uygunluğu; bilimsel yöntemin uygun şekilde izlenip izlenmediği (evren ve örneklem seçimi, değişkenlerin belirlenmesi, deneysel sürecin yürütülmesi, ölçme araçlarının araştırma amacına uygunluğu ve geçerlik-güvenirliği, yapılan analizler, bulgular, sonuçlar ve öneriler) ve bulguların araştırma sorularına uygunluğu. Dereceli puanlama anahtarında her kategori için ölçütler belirlenmiş ve zayıf, orta ve mükemmel olarak derecelendirilmiştir. Sonuçlara göre, analiz edilen çalışmaların metodolojik açıdan genellikle orta düzeyde olduğu görülmüştür. Öğretim etkinlikleri örneklendirilmiş ve çalışmaların güçlü ve zayıf yönleri tartışılmıştır.