Engelli Çocuğa Sahip Anne Babaların Aile Yılmazlığı, Öznel İyi Oluş ve Evlilik Uyumlarının Psiko-Sosyal Yeterlikler ile Yordanması

ÖZ

Bu araştırmanın amacı; engelli çocuğa sahip anne ve babaların (EÇAB) yılmazlık, öznel iyi oluş ve evlilik uyumlarının gözlenen psikolojik semptomlar ve başa çıkma becerileri ve ilişkili görülen değişkenlerle incelenmesidir. Araştırmada EÇAB’ların yılmazlık ve öznel iyi oluşları; evlilik uyumu, depresyon, anksiyete, umutsuzluk, başa çıkma, çatışma çözme becerileri, kontrol algısı, incinebilirlik ve yaşam doyum düzeyi ile ele alınarak engelli çocuğa sahip olmayan aileler ile karşılaştırılmıştır. Araştırmada aracı model test edilmiş ve multinominal lojistik regresyon analizi kullanılmıştır. Bu kapsamda yapılan çalışmalara oranla daha geniş spekturumda bir değişken seti ile yordama yapılmış ve göreli büyük bir örneklem ile karşılaştırma yapılmıştır.  Araştırma grubu; Ankara, Antalya, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, İstanbul, Ordu, Samsun ve Trabzon illerinde Milli Eğitim Bakanlığına bağlı olarak en az beş yıldır hizmet veren rehabilitasyon merkezlerinden çocuklarına destek eğitimi alan ve evlilikleri devam eden 530 çiftten (1.060 anne ve baba) oluşmaktadır. Kontrol grubu 242 evli çift (484 anne ve babadan) oluşmaktadır. Araştırmanın verileri SPSS ve LISREL programları ile analiz edilmiştir. Analiz işlemleri için SOBEL, Multinominal Lojistik Regresyon analizi kullanılmıştır. Engel türü, engel türünün derecesi, algılanan sosyal destek ve yılmazlık düzeyi bağlamında elde edilen tartışmaya değer bulgular aile rehberliği, aile danışmanlığı, psikolojik danışma ve özel eğitim kapsamında tartışılmıştır.