Kuram ve Uygulamada Sınıf Dışı Tarih Öğretimi Algısı: Öğretmen ve Aday Öğretmen Görüşleri

ÖZ

Çevreyle temas kurmaya, yaparak ve yaşayarak öğrenmeye dayalı, deneyimsel bir süreç olarak sınıf dışı eğitimi matematikten tarihe çeşitli alanların öğretiminde kullanmak mümkündür. Son yılların tarih öğretimi anlayışı da bu tür bir öğretime imkân tanımaktadır. Ancak uygulamada bu çalışmaların yaygınlaşması öğretmen ve aday öğretmenlerin bu konudaki bilgi, beceri ve tutumlarıyla yakından ilişkilidir. Öğretmen ve aday öğretmenlerin Sınıf Dışı Tarih Öğretimi (SDTÖ)’ne yönelik bilgi, beceri ve tutumlarının geliştirilmesi noktasında ise öncelikle hizmet öncesi ve hizmet içi ihtiyaç, hedef ve planların belirlenmesi ve hayata geçirilmesi gerekmektedir. Bu araştırma öğretmen ve aday öğretmenlerin konu hakkındaki görüşlerinin alınması yoluyla bu ihtiyaç, hedef ve planların belirlenmesine katkı sağlanmayı hedeflenmektedir. Araştırma 2013-2014 bahar ve 2014-2015 güz yarıyılları içinde 12 tarih öğretmeni ve 12 aday tarih öğretmeninin SDTÖ hakkındaki görüşleri alınarak gerçekleştirilmiştir. Nitel araştırma desenlerinden olgubilime dayalı olarak gerçekleştirilen çalışmada öğretmen ve aday öğretmen görüşleri yarı yapılandırılmış görüşme tekniğiyle alınmıştır. Ardından görüşme verileri çözümlenerek içerik analizi yapılmıştır. Analizlerin sonucunda aday öğretmenlerin kavrama yönelik farkındalıklarının daha yüksek olduğu görülmüştür. Ayrıca öğretmen ve aday öğretmenlerin tamamının SDTÖ‘yü tarih dersine uygun buldukları, büyük bölümünün ise benzer biçimde kendilerini bu konuda yeterli hissetmedikleri ve bu çalışmalar için özel olarak eğitim verilmesi gerektiğini düşündükleri tespit edilmiştir. Bununla birlikte öğretmenlerin aksine aday öğretmenlerin farklı tür yöntemleri SDTÖ ile ilişkilendirebildikleri görülmüştür. Buna karşılık pratiğe dönük sorularda ve program bilgisi konusunda aday öğretmenlerin farkındalıklarının öğretmenlere göre düşük olduğu görülmüştür. Araştırmada elde edilen sonuçlar doğrultusunda önerilere yer verilmiştir.