Duygu Gereksinimi Ölçeği’nin Türk Kültürüne Uyarlanması ve Psikometrik Niteliklerinin Belirlenmesi

ÖZ

Duygular yaşamımızın vazgeçilmez bir parçasıdır. Duygu gereksinimi, insanların kendilerinin ve diğerlerinin duygularını anlama arzusunu içerir. Duygular insanların yargılarını ve davranışlarını şekillendirmede etkilidir. İnsanlar duyguların rahatsız edici olduğunu düşündükleri zaman, duygularını yaşama ve diğerlerinin duygularını anlama girişiminde bulunmayacaktır. Ayrıca insanlar duyguları üretici olarak görmezlerse, onlara yaklaşmaktan kaçınabilirler. Dolayısıyla insanlar duygu gereksinimlerine bağlı olarak duygu yoğunluklu aktivitelere katılma ve kaçınma yönünde farklılıklar sergiler. Duygu gereksinimi, insanların kendileri ve diğerleri için duygu içeren durumlara ya da aktivitelere yaklaşmak ya da kaçınmak için genel güdülenme düzeyi olarak tanımlanmaktadır. Ülkemizde insanların duygu gereksinimini geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı ile değerlendirme gereksiniminin hissedilir olduğu düşünülmektedir. Bu gereksinimi karşılamak üzere gerçekleştirilen çalışma Duygu Gereksinimi Ölçeği’nin (Need for Affect Scale-NAS) Türk toplumu için geçerliğini ve güvenirliğini belirlemeyi amaçlamaktadır. Toplam 645 üniversite öğrencisi üzerinde uygulanan ölçeğin “Yaklaşma” alt ölçeğine ilişkin Cronbach Alpha içtutarlılık katsayısı 0.82, “Kaçınma” alt ölçeğine ilişkin Cronbach Alpha içtutarlılık katsayısı 0.81 ve Duygu Gereksinimi Ölçeği’nin tamamı için Cronbach Alpha içtutarlılık katsayısı 0.84 olarak bulunmuştur. Geçerlik için yapılan açıklayıcı faktör analizi sonuçlarına göre, ölçeğin iki boyutu olduğu; birinci faktörün toplam değişkenliğin yaklaşık %23’ünü, ikinci faktörün ise yaklaşık %14’ünü açıkladığı belirlenmiştir. Ölçeğin açıkladığı toplam varyans yaklaşık %37’dir. Yapılan bu çalışmanın sonucunda Duygu Gereksinimi Ölçeği’nin Türk kültürü için geçerli ve güvenilir olduğu belirlenmiştir.