Sosyal Bilimlerde Paradigma Dönüşümü ve Türkiye’de Uygulamalı Dilbilimi Alanında Nitel Araştırma

ÖZ

Bu çalışma sosyal bilimlerdeki paradigma dönüşümünü ve bu dönüşümün uygulamalı dilbilimi alanındaki etkilerini araştırmaktadır. Sosyal bilimlerde post-pozitivist paradigmaya doğru yaşanan dönüşüm vesilesiyle uygulamalı dilbilimi alanında nitel araştırma yöntemleri oldukça önem kazanmış ve kullanımı artmıştır. Bu çalışmanın amacı uygulamalı dilbilimin geleneksel yöntemsel yaklaşımlar ile ilişkisini ve uygulamalı dilbilimde nitel araştırma desenlerinin kullanımını araştırmaktır. Bu amaç için 2000 yılından itibaren uygulamalı dilbilimi alanında yapılan doktora tezleri belirlenerek, araştırma yöntem ve desenleri üzerine kategorik içerik analizi yapılmıştır. Mevcut bulgular ışığında, yapılan doktora tezlerinde her yıl ağırlıklı olarak nicel araştırma yöntemlerinden deneysel ve betimsel tarama yöntemleri tercih edilirken nitel araştırma yöntemlerine ait desenlerin oldukça geri planda olduğu görülmüştür. Sonuç olarak, Türkiye’de uygulamalı dilbilimi alanında yapılan doktora tezlerinde post-pozitivist paradigmaya doğru bir dönüşümünden söz etmek oldukça güçtür. Mevcut bulgular ışığında uygulamalı dilbilimcilere tavsiyeler verilmiştir.