Türk Annelerinin ve Özel Gereksinimli Çocuklarının Etkileşimsel Davranışlarının Araştırılması: Erken Müdahaleye Yönelik Öneriler

İbrahim Halil Diken

ÖZ

Bu çalışmada 148 Türk annenin özel gereksinimli çocukları (gecikmiş dil ve konuşma, hafif düzeyde zihinsel yetersizlik ve otistik bozukluk - otizm gösteren çocuklar) ile karşılıklı etkileşimsel davranışları araştırılmıştır. Annelerin çocukları ile etkileşimleri video kaydına alınmış, kaydedilen video kayıtları Ebeveyn Davranışını Değerlendirme Ölçeği-Türkçe Versiyonu (EDDÖ-TV; Diken, 2009) ve Çocuk Davranışını Değerlendirme Ölçeği-Türkçe Versiyonu (ÇDDÖ-TV; Diken, 2009) ile analiz edilmiştir. Bulgular EDDÖ-TV’de yer alan duyarlı olma, pekiştireç kullanma, yönlendirici olma ve etkileşim hızı davranışlarında ve ÇDDÖ-TV'de yer alan çocukların etkileşimsel davranışlarında gruplararası fark olduğunu göstermiştir. Erken müdahale uygulamalarına dönük öneriler sunulmuştur. 

ANAHTAR KELİMELER

Anne-çocuk etkileşimi, özel gereksinimli çocuklar, gecikmiş dil ve konuşma, hafif düzeyde zihinsel yetersizlik, otistik bozukluk (otizm), erken müdahale

Creative Commons License
Bu çalışma Creative Commons Alıntı 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.