Ana Dili Eğitiminde Kullanılan Kelime Öğretim Stratejilerinin Belirlenmesi

ÖZ

Bu araştırmada, ana dili eğitimi çerçevesinde Türkçe öğretmeni olarak görev yapan öğreticilerin ana dili eğitimi derslerinde kelime hazinesini geliştirme etkinlikleri kapsamında başvurdukları stratejileri belirlemek ve öğreticilerin kelime öğretim stratejilerini kullanım düzeylerinin mesleki deneyim süresi ile cinsiyet faktörlerinden etkilenip etkilenmediğini ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. Araştırmanın hedefleri doğrultusunda nicel araştırma yöntemlerinden tarama modelinde yürütülen çalışmanın verileri, çevrimiçi olarak Kelime Öğretim Stratejileri Ölçeği (KÖSÖ) vasıtasıyla 2022-2023 eğitim-öğretim yılı içerisinde elde edilmiştir. Araştırmanın örnekleminde Millî Eğitim Bakanlığına bağlı ortaokullarda Türkçe öğretmeni olarak görev yapan 401 öğretici yer almaktadır. Araştırma kapsamında elde edilen veriler üzerinde yapılan istatistiksel analizlerin sonucunda, Türkçe öğretmenlerinin kelime öğretim stratejilerine orta düzeyde başvurdukları; mesleki deneyim süresinin kelime öğretim stratejilerine başvurma sıklığını etkilediği; cinsiyetin öğretmenlerin kelime öğretim stratejileri kullanımına herhangi bir etkisinin olmadığı belirlenmiştir. Araştırmada ayrıca, öğretmenlerin en çok kontrol stratejilerini, en az yönlendirme stratejilerini kullandıkları; kelime öğretim stratejilerin kullanım sıklığının ise sırasıyla kontrol > pekiştirme > açıklama > beceri kazandırma > öğretme > yönlendirme stratejileri şeklinde olduğu tespit edilmiştir. Alan yazın ışığında yorumlanan bu sonuçlardan hareketle öğretmenlere ve ana dili eğitimi planlayıcılarına yönelik çeşitli önerilerde bulunulmuştur.