Örgün Eğitim Programında Sağlık Eğitiminin Önemi: İçerik Analizine Dayalı Bir Araştırma

ÖZ

Etkili bir sağlık eğitimiyle riskli davranışların azalması, sağlığın geliştirilmesi ve korunmasına yönelik olumlu davranışların artması beklenmektedir. Eğitimlerin okul ortamında, erken dönemde verilmesiyle geniş bir kitleye ulaşılması, bireyin geleceğini etkilemesi yönüyle kritik bir öneme sahiptir. Ölüm nedenlerinin altında yatan riskli davranışsal faktörler incelendiğinde ilk sıralarda tütün mamullerinin kullanımı, beslenme problemleri, fiziksel inaktivite, alkol tüketimi, enfeksiyonlar ve motorlu taşıt kazalarının yer aldığı görülmektedir. Türkiye’de zorunlu temel eğitim programında farklı derslerde ve özel etkinliklerde öğrencilerin sağlıkla ilişkili bilgi düzeyleri ve sağlık davranışları geliştirilmesi hedeflenmektedir. Bu çalışmada örgün eğitim programında (okul öncesi ve ilk 9 yıl) yer alan 51 derste sağlıkla ilişkili kazanımların belirlenmesi, kazanımların temalara göre gruplandırılması ve literatürden elde edilen çerçeve ile karşılaştırılması amaçlanmıştır. Çalışmada derslere ve kazanımlara ilişkin bilgiler Milli Eğitim Bakanlığı internet adresinden alınmış, içerik analizi yöntemi ile incelenmiştir. Çalışma sonucunda sekiz farklı derste sağlıkla ilişkili 129 farklı kazanım olduğu saptanmıştır. Bu kazanımlar, beslenme, bağımlılıkla mücadele, çevre sağlığı, fiziksel aktivite, hastalıklar bilgisi, kişisel bakım, ruh sağlığı, sağlık hizmetleri, temel ilk yardım, teknoloji, vücut organlarının sağlığı, güvenlik ve ergen sağlığı temaları altında toplanmıştır. Çalışmada belirlenen tema ve alt temaların, literatürde sağlık eğitimi program önerileriyle büyük ölçüde uyumlu olduğu belirlenmiştir. Program önerilerinde ve literatürde yer alan ancak Türkiye’de rastlanılmayan konular özet olarak; küresel sağlık, cinsel sağlık, engelli yaşamı ve tüketici sağlığıdır.