OSB’li ve TGG’li Çocukların Video ve 3D Animasyonlarda Göz İzlemelerinin İncelenmesi

ÖZ

Otizm spektrum bozukluğu (OSB) olan çocukların görsel dikkat bozulmaları son yirmi yılda yapılan pek çok araştırma ile incelenmektedir. Bu araştırmanın amacı, OSB’li ve tipik gelişim gösteren (TGG) çocukların görsel dikkatlerinin farklı sosyal etkileşim bağlamlarında incelenmesidir. Bu amaç doğrultusunda izleyici çocuklara üç farklı seviyede (düşük, orta ve yüksek) sosyal iletişim içeriği sunan senaryolar hazırlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 5-12 yaş aralığında olan 21 OSB'li (𝑋̅ = 7,6, SS = 1,7) ve 22 TGG’li çocuk (𝑋̅ = 8,5, SS = 1,0) oluşturmuştur. Hazırlanan senaryoların video ve 3D animasyon sunumları çocuklar tarafından bilgisayar ekranında pasif izleme görevi olarak izlenmiştir. Katılımcı çocukların göz izleme verileri toplanmış ve toplam odaklanma süreleri incelenmiştir. Araştırma sonuçları hem OSB’li hem de TGG’li çocukların Gözler ve Ağız bölgelerine en yüksek toplam odaklanmayı Çikolatalı Ekmek videosunda sergilediklerini göstermiştir. Bu senaryo düşük düzey sosyal iletişimi yansıtan senaryodur. Video ile 3D animasyonlara yöneltilen görsel dikkat incelendiğinde ise hem OSB’li hem de TGG’li çocukların, videolara kıyasla, 3D animasyon sunumunda Yüzler bölgesine, özellikle de Gözler bölgesine anlamlı düzeyde daha çok odaklandıkları görülmüştür. Araştırma bulguları tartışılmış ve ileri araştırmalara yönelik önerilere yer verilmiştir.